Al enkele jaren probeerde ik een trektocht in Bhutan te plannen. In het najaar van 2019 is het eindelijk gelukt. Met een groep van 5 wandelaars liep ik de Snowman Trek in de Himalaya van Bhutan, georganiseerd door Snowleopard. Er zijn verschillende trekkingroutes in Bhutan en veel daarvan vallen voor een deel samen met de Snowman Trek.

Overnachten doen we in tentjes. Alle bagage wordt met paarden vervoerd en een kok met helpers kookt onze dagelijkse kost. In totaal zeven man (inclusief gids) voor vijf wandelaars.

De hieronder vermelde hoogtemeters zijn gelogd met een gps. Ze geven de hoogte aan van de overnachtingsplekken. Er zijn allerlei schrijfwijzen voor de namen van de overnachtingsplaatsen en dorpjes. Ik gebruik hier, waar mogelijk, de naam zoals vermeld in de gids van Lonely Planet.

Dag 1 – Paro – Thongdho Zam (3215 m)

Het is circa twee uur rijden van Paro naar het beginpunt van de trek. De paarden voor de bagage zijn er al, 16 in totaal. Een kleine expeditie. Terwijl de paarden bepakt worden, gaan wij al op pad. Het pad is modderig en vol met keien. Tegen 14:30 zijn we in het kamp Thongo Samba.

Dag 2 – Thongdho Zam – Soi Thangthangka (3835 m)

Om 6:00 uur worden we gewekt met thee, de bed-thee zoals de gids het noemt. Wakker worden en ondertussen de bagage inpakken. Iets voor 8 uur gaan we op weg over een pad dat net zo modderig en stenig is als gisteren. We volgen een vallei met elektriciteitsmasten. We krijgen vandaag zicht op de Chomolhari (7326 m). Een korte dag vandaag, al voor de lunch zijn we in het kamp.

Dag 3 – Soi Thangthangka – Jomolhari Base Camp (4086 m)

We zijn vroeg op pad, om 7:20. Het pad is een stuk beter dan de afgelopen twee dagen en het weer werkt ook mee. Mooie uitzichten en alles loopt lekker. Een half uurtje voordat we bij het kamp aankomen passeren we het dorpje Jangothang. Men is bezig met de voorbereidingen van het Mountain Festival. Het festival is gericht op het behoud van het sneeuwluipaard.

 

Dag 4 – Jomolhari Base Camp (4086 m)

Om 05:30 worden we gewekt omdat de Jomolhari mooi zichtbaar is in het vroege ochtendlicht. Vroeg er uit op een rustdag! Een half uurtje later valt er direct zonlicht op de berg en kleurt hij mooi roze. Dan weer snel de warme slaapzak in. Na het ontbijt maken we een wandeling naar twee hoger gelegen meertjes.

Dag 5 – Jomolhari Base Camp – Lingzhi (4005 m)

We beginnen de dag met een vlak stuk. Daarna volgt een stevige stijging. Dan gaat het weer wat geleidelijker omhoog, maar het laatste stuk tot de Nyile La (4875 m) is weer steil. De gids hangt op de pas gebedsvlaggen op, hij heeft een hele serie vlaggen in Paro gekocht. Er worden natuurlijk veel foto’s gemaakt.

Dag 6 – Lingzhi – Chebisa (3864 m)

Vandaag staat er geen hoge pas op het programma. Maar direct vanuit het kamp begint een gestage klim (15%) van zo’n 250 m naar 4230 m. Het hoogste punt van vandaag gaat langs een vervallen dzong die men aan het renoveren is. Het kamp is vandaag op een veldje bij het dorp.

Dag 7 – Chebisa – Shomuthan (4213 m)

We stijgen 580 m naar Gogu La op zo’n 4440 m. Het is mooi weer en de uitzichten zijn dan ook goed. We dalen bijna 500 m af naar de rivier en hebben een vroege lunch. Bij de breed uitwaaierende rivier loopt een kudde yaks. Dan stijgen we weer wat en lopen door een prachtig bos. Om 13:40 zijn we in het kamp.

Dag 8 – Shomuthan – Robluthang (4145 m)

We worden wakker in stijf bevroren, wit uitgeslagen tenten. Na het inpakken en het ontbijt stijgen we langzaam naar de Jare La op 4725 m. Onderweg zien we een vosje lopen. We dalen (weer) af naar de rivier. Eén voor één steken we de rivier over, over een paar wiebelige boomstammetjes.

Dag 9 – Robluthang – Limithang (4144 m)

Er staat vandaag een hoge pas, de Shinge La van 5005 m, op het programma. Het wordt een stevige klim, vooral vanwege de hoogte. Alleen het laatste kilometer naar de pas wordt pas steil. Halverwege de pas valt er af en toe een klein vlokje sneeuw. Op de pas hangen we weer gebedsvlaggen op.

Dag 10 – Limithang – Laya (3819 m)

Het wordt een eenvoudige dag vandaag. We dalen langzaam en geleidelijk af naar Laya, de rivier volgend. Om 11:00 zijn we al in Laya, het laatste stukje over een erg modderig pad. Stappend en springend van steen naar steen. Iedereen heeft wat te wassen en al snel hangt de waslijn vol.

Dag 11 – Laya – Taktse Makhang (3412 m)

Eigenlijk is vandaag een rustdag maar de gids vindt het slimmer om vandaag toch een stukje verder te lopen. In de ochtend maken we eerst een rondje door Laya. Na de lunch vertrekken we naar ons volgende kamp, Take Hangkar. Een eenvoudige wandeling, zo’n 400 m omlaag in hoogte. De tenten staan er al.

Dag 12 – Taktse Makhang – Rodophu (4216 m)

Het is wat bewolkt maar dat trekt snel weg. En een lekker zonnetje begeleidt ons. Al ruim een week volgt een hond onze groep. We hebben hem Jimmy gedoopt. Ook vandaag volgt Jimmy ons weer. Rond 14:00 komen we in het wat zompige kamp aan. Een verlaten valleitje en een vervallen gebouwtje.

Dag 13 – Rodophu – Narethang (4927 m)

Het is blijven sneeuwen vannacht en alles is wit. De gids twijfelt of we verder moeten gaan. Hij wil het risico niet lopen om ergens verderop vast te komen zitten. Maar we vertrekken toch. Door een lichte sneeuw gaan we steil omhoog. Via een pas van 4870 m en een daling, komen we om 15:15 op het hooggelegen kamp aan (4927 m).

Dag 14 – Narethang – Tarina (3984 m)

Het heeft vannacht flink gevroren en op de blauwe lucht na is alles wit. We vertrekken wat later dan gebruikelijk. Dan kunnen de tenten ontdooien, en wijzelf in de zon lopen. Het is zo’n 250 m klimmen naar de Karchung La op 5160 m. Het licht besneeuwde landschap en de strak blauwe lucht zijn fantastisch.

Dag 15 – Tarina – Dumcho Pang (4139 m)

Het is een beetje bewolkt vanmorgen, maar het zicht op de besneeuwde bergtoppen is goed. We vertrekken iets over half acht. Na toch nog zo’n 350 m gedaald te zijn, gaan we weer omhoog. Stevig omhoog, door een mooi bos met veel mosslierten aan de boomtakken.

Dag 16 – Dumcho Pang – Lhedi (3726 m)

Er ligt een aardig laagje sneeuw als we om 6 uur met de thee gewekt worden. Direct vanuit het kamp, na het ontbijt, gaan we omhoog naar Keche La op 4645 m. We lopen door een rododendronbos, alle struiken besneeuwd, net kerst. Net voor de pas lopen we langs een spiegelglad, donker meer. Vlak voor we in Lhedi aankomen, passeren we een flinke waterval.

Dag 17 – Lhedi – Töncho (4134 m)

Onderweg zien we een vrouw op weg om brandhout te halen. Ze heeft een mooie (schapen) bontmuts op.
Tegen 11 uur komen we in Chozo aan, waar we de tempel bekijken. In een huis iets verderop in het dorp wordt een puja-ceremonie gehouden. Daar mogen we even naar binnen om te kijken. En als we het dorpje uitlopen zijn er drie vrouwen bezig met het dorsen van rogge. Ook daar blijven we even bij kijken.

Dag 18 – Töncho (4134 m)

Het heeft vannacht weer gesneeuwd. Vandaag staan we wat later op omdat het een rustdag is. De keukenploeg heeft op zo’n rustdag meer tijd om iets van de lunch te maken en vandaag krijgen we ‘spring rolls’. Een variant op de Chinese loempia. Heerlijk!

Dag 19 – Töncho – Danji Goma (4965 m)

We klimmen eerst steil en gaan dan geleidelijk naar een kam. We krijgen een mooi uitzicht over Töncho en de vallei. De lunch is op een beschutte plek en met het zonnetje is het toch wel lekker warm. Iedereen gaat even liggen en geniet van het moment.

Dag 20 – Danji Goma – Saram (4965 m)

Het heeft ongeveer 10 graden gevroren vannacht. We moeten vandaag de Gophu La van 5455 m over, de hoogste pas van onze trek. Dat is dus nog even lekker klimmen vanaf ons hoge kamp! Eenmaal boven, na bijna 4½ uur, zijn de uitzichten prachtig. Gletsjers, groene meertjes, besneeuwde toppen, gelukkige wandelaars. Alles is present!

Dag 21 – Saram – Minchugang (4292 m)

Het is vandaag een makkelijk tochtje langs de rivier omlaag. We komen langs een leuk meertje met een mooi zandstrand. We fantaseren over parasols, in een cocktailglas… Om 12:00 komen we al in het kamp aan.

Dag 22 – Minchugang – Warthang (4517 m)

Vandaag zitten er drie passen in de route. Eerst over de Phodrung La. Op de pas zien we enkele grote roofvogels. Na slechts enkele tientallen meters dalen, gaan we alweer omhoog. Op weg naar de Saga La op 4965 m. Gelukkig zijn de Saga La en de daarop volgende pas, de Warthang La (4775 m) niet al te zwaar. Of is dat het effect van de dal bhat van gisteravond?

Dag 23 – Warthang – Duer Tsachu (3336 m)

Het is koud vanmorgen en iedereen is blij dat we afdalen naar de warme bronnen van Duer Tsachu op 3300 m. We hebben een vroege lunch in het kamp en om 12:15 gaan we naar de bronnen. We kunnen niet wachten! Er is één bron waar je zeep kunt (mag) gebruiken om je te wassen. In anderen bronnen moet je schoon in stappen. Schoon en helemaal ontspannen komen we terug in het kamp.

Dag 24 – Duer Tsachu – Tsochenchen (4111 m)

Vandaag de laatste, zware etappe. Eerst gaan we 1100 m omhoog naar de Gongte La (4415 m). Dan een kleine afdaling door een rododendronbos en dan stijgen we vanaf het meertje naar de Juli La op 4705 m. Zo’n 1600 hoogtemeters stijgen…

Dag 25 – Tsochenchen – Gorsum (2820 m)

Het is vooral afdalen vandaag. Eerst, heel mooi en ontspannen, de vallei uit en dan het bos in. Steeds de rivier volgend. Na het avondeten krijgen we een mooi chocoladetaart met een witte icing en een leuke afscheidstekst. Daarna gaan we bij het kampvuur staan waar de staf enkele liedjes zingen.

Dag 26 – Gorsum – Chamkar (Bumthang, 2713 m)

Na een uurtje lopen komen we bij een gammele hangbrug. De gids vindt dat we op volgorde van leeftijd de brug over moeten. Dus ga ik als eerste. Aan de overkant zijn we bij het eindpunt. We wachten even en dan komen de paarden. Onze trouwe hond Jimmy heeft ons zomaar verlaten. Het was een prachtige trek!

Zware trek?

Door de combinatie van afstand, hoogte, weersomstandigheden en het afgelegen gebied, noemt Lonely Planet dit één van de moeilijkste trekkings ter wereld. Wat nu echt dé moeilijkste of zwaarste tocht is, is lastig te zeggen. Maar met bijna 4 weken trekken (waarvan 3 weken rond de 4000 m of hoger) en meerdere passen is deze trek zeker pittig. De onderstaande hoogtekaart geeft wel een goed beeld. Door de uitstekende verzorging van gids, kok, andere hulp, bagagepaarden en een goede conditie is het echter goed te doen.

Interactieve kaart Snowman Trek Bhutan

Klik op de kaart voor een interactief overzicht van de gelopen route (gemaakt op GPSVisualizer.com).